Trị bệnh ngoài da cho trẻ bằng kem chứa corticoid: Khác nào cho con dùng thuốc độc

Corticoid đã từng được Bộ Y tế xếp vào loại chất độc bảng B, trong khi đó, các loại thuốc, kem bôi có chứa corticoid lại được bày bán rộng rãi tại các nhà thuốc khiến các bậc cha mẹ vì tâm lý nôn nóng và sự thiếu hiểu biết đã vô tình mua về để điều trị các bệnh lý ngoài da cho con. Theo các chuyên gia Y tế, cho con sử dụng kem chứa corticoid khác nào cho con dùng THUỐC ĐỘC mà không biết tới những hậu quả nặng nề có thể xảy ra.

Các mẹ hết sức thận trọng với sản phẩm trị bệnh ngoài da cho bé chứa Corticoid

Corticoid là gì?

- Glucocorticoid là tên đầy đủ của nhóm thuốc corticoid, khi về Việt Nam, được Việt hóa thành “đề xa”. Đối với y học, corticoid trở thành loại thuốc có rất nhiều tác dụng, điển hình là kháng viêm, chống dị ứng và ức chế hệ miễn dịch. Do đó, corticoid được bán tại nhiều nhà thuốc dưới dạng thuốc bôi với các hoạt chất khác nhau như:

- Dexamethason, triamcinolon, fluocinolon, cortibion, flucinar, eumovate, gentrisone, fucidin, beprosone, kem 7 màu Silkron… được sử dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý ngoài da như: chàm, vảy nến, các bệnh có viêm da…nhờ tác dụng chống viêm, ngăn chặn sự phát triển của bệnh, đồng thời làm lành vết thương, giảm ngứa một cách nhanh chóng, hiệu quả.Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng bệnh, đúng cách, đúng hướng dẫn, corticoid có thể trở thành loại “thuốc cực độc” gây ra những tác hại khôn lường cho trẻ.

- Đến giờ, chị Huyền (Đông Anh – Hà Nội) vẫn chưa hết hoảng sợ khi cách đây vài hôm bé Khoai nhà chị đột nhiên nổi mề đay khắp người. Qúa sốt ruột, chị ra hiệu thuốc mua kem bôi điều trị cho con. Ai ngờ, khi vừa bôi cho Khoai các nốt mẩn nổi dày đặc hơn, xuất hiện mụn nước kèm sốt cao, xuất huyết dưới da…

>>> Hiện tượng Mẩn đỏ ở trẻ mẹ nên biết

Trẻ bị teo da, suy tuyến thượng thận vì corticoid

Teo da, nhiễm trùng da khi sử dụng sản phẩm chứa Corticoid

Tại Việt Nam, corticoid được cha mẹ sử dụng trong điều trị bệnh lý chàm sữa (viêm da cơ địa), rôm sảy, thậm chí là hăm tã…cho trẻ.

Vừa qua, các bác sĩ khoa Nhi tại một bệnh viện lớn ở TP.HCM đã tiếp nhận một bé gái 11 tháng tuổi đến khám bệnh vì phát ban khắp cơ thể với tổn thương là những mảng hồng ban, mụn nước rải rác những nốt đóng mày và tróc vảy trên mặt, thân người, cánh tay và chân, đặc biệt chúng tập trung nhiều ở những nếp gấp. Ngoài ra, bé gái này còn có thêm hội chứng cushing với biểu hiện là mặt tròn như mặt trăng và rậm lông.

Người nhà bệnh nhi cho biết lúc hai tháng tuổi bé đã bắt đầu có những đốm đỏ ở hai bên má, sau đó lan rộng xuống bụng, tay và chân trừ vùng cổ và vùng quấn tã.

Bệnh nhi được người nhà đưa vào điều trị tại một bệnh viện nhi đồng với kháng sinh, kháng histamin, chất dưỡng ẩm, corticoid toàn thân và thoa trong thời gian dài, khoảng bốn tháng. Các bác sĩ kết luận, trẻ đã gặp phải biến chứng do sử dụng thuốc có chứa corticoid.Việc lạm dụng quá mức corticoid sẽ gây ra những biến chứng không thể lường tới như:

- Corticoid gây teo da, rạn da, sạm da do làm mất sắc tố da khi sử dụng kéo dài, ức chế sự tái tạo tổ chức liên kết dưới da nên gây chậm liền sẹo hoặc chậm lành vết thương hở.

- Hội chứng Cushing ở trẻ em: Đây là tác dụng phụ do sử dụng thuốc corticoid với liều lượng cao và kéo dài. Corticoid gây ra sự rối loạn phân bố mỡ trong cơ thê, tăng tổng hợp mỡ ở thân và giảm tổng hợp mỡ ở các chị.

Chính vì vậy, ở những trẻ bị hội chứng Cushing dễ tăng cân, béo phì không cân đối, tích tụ mỡ ở phần bụng và mặt, sau gáy và cổ, còn phần tay chân thì lại gầy và dường như không thay đổi so với trước đây. Còn ở trẻ gái đã dậy thì sẽ xuất hiện rối loạn kinh nguyệt hoặc mất kinh.

- Suy tuyến thượng thận ở trẻ: dùng thuốc corticoid kéo dài sẽ làm ức chế tuyến thượng thận bài tiết ra corticoid, dẫn đến tình trạng suy giảm khả năng bài tiết corticoid của chính cơ thể trẻ, làm trẻ mệt mỏi, buồn nôn, nặng hơn có thể gây huyết áp thấp hay tụt huyết áp. Tình trạng ức chế tuyến thượng thận: Khiến cho da trẻ càng ngày càng mỏng dần và rất dễ bị bầm tím, những vết căng giãn màu đỏ tía xuất hiện dưới da. 

- Tăng cânở trẻ: Corticoid gây giữ muối nước khiến cơ thể trẻ béo ra, bụng to, phù.

- Corticoid có thể gây bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, loét dạ dày tá tràng, hạ kali máu (trẻ sẽ bị yếu cơ, có thể gây loạn nhịp tim).

- Corticoid còn gây ức chế hệ miễn dịch làm giảm sức đề kháng của cơ thể nên trẻ dễ bị nhiễm trùng (lao phổi, nấm da, zona, thủy đậu…),

- Corticoid làm trẻ chậm lớn: corticoid làm tăng đào thải canxi qua thận, giảm tái hấp thu canxi ở ruột làm giảm nồng độ Canxi trong máu dẫn tới kích thích hủy xương để rút canxi từ xương ra. Hậu quả dẫn tới xốp xương, còi xương và  chậm phát triển chiều cao, dẫn đến bị lùn.

- Trẻ mọc trứng cá, rậm lông, hoại tử xương vô trùng (thường ở đầu xương đùi), teo cơ (cơ mông, cơ tứ đầu đùi), đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp, rối loạn tâm thần kinh (mất ngủ, nóng nảy, kém chú ý, cơn hưng phấn hay trầm cảm).

Nói “không” với corticoid, cha mẹ nên làm gì khi con bị bệnh ngoài da?

Khi trẻ mắc phải các bệnh lý ngoài da: Hăm tã, chàm sữa, mẩn ngứa, rôm sảy, mụn nhọt…việc lựa chọn sản phẩm hay phương pháp điều trị cho bé là điều vô cùng quan trọng. Dưới đây là những nguyên tắc “bất di bất dịch” mà cha mẹ cần nằm lòng khi lựa chọn thuốc điều trị bệnh ngoài da cho trẻ:

- Dù là dạng thuốc dùng ngoài da, cha mẹ cũng phải hết sức thận trọng trong quá trình sử dụng đối với trẻ nhỏ. Đặc biệt, không nên sử dụng thuốc có corticoid lâu dài trên 1 vùng da, thời gian tối đa chỉ 3-5 ngày.

- Khi dùng thuốc, cha mẹ phải xem kỹ hướng dẫn để biết phạm vi sử dụng, tác dụng phụ và có chống chỉ định đối với trẻ hay không. Nên lưu ý, nhiều bệnh ngoài da muốn điều trị hiệu quả, cả người lớn và trẻ con, tốt nhất là đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để được khám và chỉ định đúng thuốc. Không vì đó là thuốc bôi ngoài da mà cứ thoa bừa lên da trẻ.

Tuyệt đối nên tuân thủ các chỉ định của bác sĩ, tránh dùng thuốc quá liều hoặc không đúng chỉ định vì có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.

- Dành sự ưu tiên cho các sản phẩm điều trị có nguồn gốc từ thảo dược tự nhiên, thay vì thuốc tân dược có chứa corticoid. Hiện nay, các bà mẹ Việt đang dành sự ưu ái cho Bột tắm trẻ em Nhân Hưng cũng vì lý vừa an toàn mà lại có khả năng làm sạch da, kháng khuẩn, kháng viêm, dịu da giảm ngứa cho  hiệu quả tức thì chỉ sau 3-5 ngày sử dụng. Sản phẩm hiệu quả với các bệnh lý: Hăm tã, chàm sữa, mẩn ngứa, rôm sảy, mụn nhọt, mụn sữa…

Không nên coi thường bệnh ngoài da ở trẻ, nhưng cũng đừng vì một phút nôn nóng hay thiếu hiểu biết mà cha mẹ tự HẠI CON khi cho bé sử dụng những sản phẩm không an toàn, tiềm ẩn nhiều nguy hại. Do đó, hãy học cách để trở thành bà mẹ thông thái để trẻ luôn được bảo vệ toàn diện các mẹ nhé.

Đọc thêm:

>>> Bạn có biết Thuốc eumovate cho trẻ sơ sinh

>>>Tìm hiểu công dụng  Thuốc 7 màu cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ