Viêm da cơ địa thường xảy ra ở bệnh nhân có đột biến gen fillagrin là gen mã hóa cho các protein cấu trúc của biểu bì. Bệnh có tính chất gia đình rõ rệt, theo thống kê cho thấy nếu cả hai cha mẹ bị bệnh dị ứng 79 % con cái bị viêm da cơ địa, 73% trẻ em bị viêm da cơ địa có tiền sử gia đình bị viêm da cơ địa
Cơ chế bệnh viêm da cơ địa
Bệnh gây ra bởi 3 yếu tố chính, bao gồm: môi trường, tổn thương hàng rào bảo vệ da và rối loạn đáp ứng miễn dịch
Thứ nhất: Khi hàng rào bảo vệ da bị tổn thương (giảm nồng độ lipid trên da như ceramides, cholesterol, các acid béo cần thiết; thiếu lipid gian bào; tăng men tiêu protein nội sinh trên da), dẫn đến da khô, mất nước, tế bào da bị biến dạng, hậu quả là các tác nhân bên ngoài như dị ứng nguyên, vi khuẩn dễ xâm nhập gây ra phản ứng viêm.
Trong viêm da cơ địa có hiện tượng mất cân bằng đáp ứng miễn dịch điều hòa bởi Th1 và Th2. Ở giai đoạn cấp tính có hiện tượng tăng đáp ứng miễn dịch điều hòa bởi Th2, dẫn đến sản xuất ra IgE và các cytokines chống viêm như interleukins 4, 5, 13 để chống lại sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh ngoại bào.
Ở giai đoạn mạn tính có hiện tượng tăng đáp ứng miễn dịch điều hòa bởi Th1 dẫn đến sản xuất ra các cytokines tiền viêm đặc biệt là interferon gamma để tiêu diệt tác nhân gây bệnh nội bào. Trong một số trường hợp ở giai đoạn muộn có thể sản xuất ra các tự kháng thể thứ phát
Vai trò phản ứng dị ứng quá mẫn qua trung gian miễn dịch IgE trong viêm da cơ địa, chưa rõ ràng.
Đọc thêm: Chữa viêm da cơ địa bằng thuốc nam
Cơ chế tăng IgE trong viêm da cơ địa do histamin tác động lên thụ thể H2 của bạch cầu, làm cho chức năng của bạch cầu suy yếu, giảm chuyển dạng lympho (TTL giảm). Tế bào lympho mang thụ thể H2 có chức năng sản xuất ra yếu tố ức chế sản xuất IgE do histamin phát động, do vậy khi thiếu yếu tố này, IgE đ¬ược sản xuất tăng.
Ngoài ra IgE tăng cao còn do trong bệnh viêm da cơ địa có tăng cao AMP - Phosphodiesterase trong tế bào B/ hoặc tế bào T giúp đỡ (T hỗ trợ) làm cho tổng hợp IgE tăng cao
*PgE là prostaglandin
Các yếu tố môi trường làm bệnh khởi phát và nặng lên bao gồm: dị nguyên như bọ, bụi nhà, lông súc vật, thức ăn (trứng, sữa, lạc, đậu tương, cá, bột mỳ )…; khí hậu hanh khô (bệnh thường nặng vào mùa đông, nhẹ vào mùa hè); điều kiện vệ sinh; tình trạng nhiễm khuẩn, đặc biệt là nhiễm tụ cầu vàng (staphylococcus aureus); chủng ngừa vaccine; sử dụng xà phòng, chất tẩy rửa
Tác dụng của Bột tắm Nhân Hưng trong điều trị viêm da cơ địa
Tác dụng chống viêm của Berberine
Berberine có thể ngăn chặn quá trình sản xuất IL-6, CXCL8, CCL2 và CCL7 trong nuôi cấy bạch cầu ái toan và nuôi cấy nguyên bào sợi eosinophils-dermal (tất cả p <0,05) giàm viêm, giảm kích hoạt bạch cầu ái toan gây viêm
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng berberine làm giảm sản xuất cytokine, IgE và histamine trong viêm da dị ứng dẫn đến cải thiện triệu chứng viêm trong viêm da dị ứng
Trong điều trị viêm da cơ địa cần khắc phục 3 yếu tố
Thứ nhất: Hàng rào bảo vệ của da bị tổn thương: trong bột tắm có thành phần clorophyll có tác dụng làm lành tổn thương trên da dẫn đến phục hồi chức năng bảo vệ của da
Thứ hai: Chế ngự tổn thương viêm
- Trong viêm da cơ địa IgE tăng cao, berberine đã được chứng minh có tác dụng làm giảm sản xuất cytokine, IgE và histamine khắc phục tình trạng viêm làm các triệu chứng viêm da cơ địa được cải thiện, kiểm soát
- Khắc phục rối loạn chuyển hóa trong tổn thương viêm
Tại ổ viêm nhu cầu oxy tăng, nhưng do rối loạn tuần hoàn khiến cho sự cung cấp oxy không đủ, gây ra chuyển hóa kỵ khí. Tại ổ viêm có nhiều rối loạn chuyển hóa protid, lipid, glucid:
Rối loạn chuyển hóa glucid: Chuyển hóa kỵ khí gây tăng acid lactic làm giảm pH tại ổ viêm.
Rối loạn chuyển hóa lipid: Do rối loạn chuyển hóa glucid kéo theo rối loạn chuyển hóa lipid, tại ổ viêm có sự ứ đọng nhiều sản phẩm acid: các acid béo, thể ketone.
Rối loạn chuyển hóa protid: Chuyển hóa protid không hoàn toàn; tại ổ viêm ứ đọng nhiều sản phẩm dở dang của protid như acid amine, polypeptid (một phần do VK và các tế bào bị tổn thương phóng thích).
Trong bột tắm ngoài berberirne còn có sự có mặt của natribicarbonat có tác dụng kiềm hóa giúp cân bằng pH trên da khắc phục cải thiện tình trạng viêm
Thứ 3: Điều trị và phòng nhiễm khuẩn
Trong viêm da cơ địa, hàng rào của da bị tổn thương làm vi khuẩn sống kí sinh trên da cũng như vi khuẩn bên ngoài dễ xâm nhập, sinh sôi và phát triển dẫn đến tình trạng viêm dễ nặng hơn.
Berberine được chứng minh là một kháng sinh tự nhiên có tác dụng kháng khuẩn, ức chế, kìm hãm và tiêu diệt vi khuẩn bằng cách tác động lên các phần cảu tế bào vi khuẩn, làm mất đi chức năng của nó làm vi khuẩn bị tiêu diệt giúp cải thiện triệu chứng viêm phục hồi hàng rào bảo vệ của da
Tham khảo: